Wat komt er allemaal kijken bij het starten van een crypto bedrijf?

Een crypto bedrijf in Nederland starten, of elders in de EU, is absoluut geen sprint, maar een schaakspel met hoge inzet. Het draait immers niet alleen om een product bouwen of de markttrends voorspellen, maar het gaat om slim manoeuvreren door een regelgevend doolhof dat consumenten wil beschermen, innovatie wil aanwakkeren en misbruik wil voorkomen.

Van het bemachtigen van de juiste vergunningen tot het oprichten van een rechtspersoon: deze bijzondere zakenreis vereist niet alleen visie, maar ook het uithoudingsvermogen van een bureaucratische marathonloper. Nu de crypto wereld alsmaar volwassen wordt en toezichthouders hun vizier aanscherpen, is Nederland hét toonbeeld geworden van deze steeds strakkere regelgeving.

Het Nederlandse crypto-ecosysteem wierp op 30 december 2024 zijn oude huid af. De Nederlandsche Bank (DNB) maakte toen plaats voor de Autoriteit Financiële Markten (AFM), waarmee een compleet nieuw tijdperk van formele vergunningverlening begon onder de Europese MiCAR regelgeving (Markets in Crypto-Assets Regulation).

Deze grote verschuiving, alsof je halverwege een online pokerspel de spelregels verandert, heeft de inzet voor aanbieders van crypto diensten (CASP’s) flink verhoogd. Of je nu een exchange runt, een custodial wallet exploiteert of veilig gokken met cryptocurrency aanbiedt (wat gebruikers beduidend meer privacy en snellere transacties kan opleveren): een vergunning is altijd verplicht.

De strikte aanvraagprocedure bij de AFM duurt vijf tot acht maanden en is geen formaliteit, maar een intensieve audit van je antiwitwas maatregelen (AML), Know Your Customer protocollen (KYC) en de systemen die je gebruikt om verdachte activiteiten te monitoren.

Om ondernemers iets te ontlasten, biedt de AFM vóór de echte aanvraag een pre-scan aan. Maar zelfs dan blijft het proces een marathon. Een legale start in Nederland vereist vaak een inschrijving als Besloten Vennootschap (BV) of Naamloze Vennootschap (NV).

In beide gevallen zijn een lokale bestuurder en een fysieke vestiging verplichte kost. De vennootschapsbelasting? 19% tot een winst van € 395.000 en daarboven 25,8%. Wie binnen de EU wil uitbreiden, zit goed met dit Nederlandse bedrijfsmodel. Want dankzij de passporting regels van MiCAR kun je moeiteloos opschalen naar andere lidstaten. Het is alsof je een Zwitsers zakmes in handen hebt.

Maar hoe verhoudt Nederland zich tot andere Europese crypto landen? Laten we enkele voorname speelvelden eens naast elkaar leggen.

Estland staat al jaren bekend als een digitale pionier en is het crypto-equivalent van een ninja: snel, efficiënt en lastig te vangen. De Financial Intelligence Unit (FIU) verstrekt binnen 2 tot 4 maanden VASP vergunningen (Virtual Asset Service Provider), en met het e-residency programma kunnen ook internationale oprichters op afstand een bedrijf starten.

De vennootschapsbelasting? Die is 0 % op ingehouden of herbelegde winsten, dus ideaal voor herinvestering. Er geldt een belastingtarief van ongeveer 22 % bij uitkering van winst. Estland hanteert sinds 2022 strengere regels voor brievenbusfirma’s: er is nu een echte economische activiteit vereist. Denk aan lokale kantoren, personeel en reële klanten. Gemak maakte zo plaats voor geloofwaardigheid.

Duitsland is daarentegen als een middeleeuwse vesting. Onder het wakende oog van BaFin moeten crypto bedrijven een wirwar aan regels doorlopen. Of je nu handelt of crypto’s bewaart, een vergunning onder het Duitse bankwezen (KWG) is altijd verplicht. De opstarttijd? Zes tot twaalf maanden, met als harde eisen: een lokale aanwezigheid, Duitstalig personeel en strikte naleving.

Toch is Duitsland bijzonder aantrekkelijk vanwege zijn stabiliteit: een grote investeerdersbasis, hoog vertrouwensniveau en 0% vermogenswinstbelasting op crypto die langer dan een jaar wordt aangehouden. Het is een sublieme startup strategie voor bedrijven die op duurzaamheid en reputatie mikken.

En Nederland? Dat is de ultieme koorddanser: balancerend tussen regelgeving en innovatie. Het is ideaal voor crypto bedrijven die een stevig regelgevend kader zoeken met Europese ambities.

De tussenconclusie luidt dat, naast Nederland, Estland de snelheidsduivel is voor startups met remote teams en krappe budgetten, en Duitsland de vesting voor wie graag aan vertrouwen wil bouwen en een sterke thuismarkt ambieert.

Toch draait het spel niet alleen om een jurisdictie kiezen, maar om je bedrijfsstrategie. Crypto tokens uitgeven? DeFi protocollen bouwen? NFT’s inzetten? De MiCAR vergunning dekt een groot deel van de crypto-economie, maar er blijven nog steeds grijze zones. Innovaties zoals NFT’s en DeFi vallen momenteel nog buiten de regels, met een toekomstige wetgeving in aantocht.

Naleving is geen optie meer: het is je bedrijfszuurstof. Juridisch advies is geen luxe, maar een reddingslijn. Het Nederlandse model, met zijn nadruk op institutioneel vertrouwen en transparantie, zet de standaard.

Uiteindelijk draait het opstarten van een succesvol crypto bedrijf in de EU net zozeer om juridische strategie als om programmeercode en de juiste SEO aanpak. Je keuze is niet alleen geografisch, maar ook een erfenis. De crypto wereld mag dan decentraal zijn, maar erin bouwen? Dat vereist centrale planning, scherp denken en een diep respect voor de regels die het digitale front bijeenhouden.